Rối loạn rụng trứng hoặc không rụng trứng (vô phóng noãn) là một trong những nguyên nhân phổ biến gây khó có thai ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Tình trạng này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, liên quan đến nội tiết, cân nặng, stress hoặc các bệnh lý phụ khoa – nội tiết. Việc nhận biết sớm giúp người bệnh chủ động thăm khám và điều trị kịp thời.
 

Dấu hiệu rối loạn rụng trứng 
 

Các biểu hiện dưới đây thường xuất hiện khi cơ thể không phóng noãn trong chu kỳ:

Chu kỳ kinh không đều

Kinh nguyệt đến sớm, muộn hoặc chênh lệch nhiều giữa các tháng là dấu hiệu cảnh báo rối loạn nội tiết dẫn đến không rụng trứng.

Mất kinh hoặc kinh thưa

Chu kỳ dài quá 35 ngày, thậm chí vài tháng mới có kinh, là một trong những biểu hiện điển hình của vô phóng noãn.

Không xuất hiện dịch nhầy cổ tử cung dạng "lòng trắng trứng"

Dịch nhầy mỏng, dai, trong là đặc điểm báo hiệu rụng trứng. Nếu chu kỳ không có giai đoạn này, có thể bạn đang không rụng trứng.

Thân nhiệt cơ bản không tăng

Ở phụ nữ rụng trứng, thân nhiệt cơ bản thường tăng nhẹ 0,3–0,5°C sau thời điểm phóng noãn. Nếu đường biểu đồ thân nhiệt phẳng, không có sự thay đổi, đây có thể là dấu hiệu không rụng trứng.

Khó mang thai dù quan hệ đều đặn

Nếu quan hệ không dùng biện pháp tránh thai trong 6–12 tháng nhưng chưa có thai, rối loạn rụng trứng có thể là nguyên nhân

Lý do gây rối loạn rụng trứng

Không rụng trứng có thể xuất phát từ nhiều yếu tố:

1. Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)

Là nguyên nhân hàng đầu, chiếm tỷ lệ lớn phụ nữ vô phóng noãn. PCOS làm rối loạn hormon, khiến nang trứng không trưởng thành hoặc không phóng noãn.

2. Rối loạn nội tiết (FSH, LH, prolactin, tuyến giáp)

Suy giáp, cường giáp, prolactin cao hoặc hormon sinh sản bất thường đều ảnh hưởng đến cơ chế rụng trứng.

3. Cân nặng không phù hợp

• Béo phì: tăng kháng insulin, rối loạn hormon sinh sản.
• Gầy quá mức: thiếu chất dinh dưỡng khiến buồng trứng hoạt động yếu.

4. Stress kéo dài

Căng thẳng ảnh hưởng đến trục nội tiết điều khiển quá trình rụng trứng.

5. Mãn kinh sớm hoặc suy buồng trứng

Phụ nữ dưới 40 tuổi vẫn có nguy cơ suy giảm dự trữ buồng trứng, dẫn đến rối loạn phóng noãn.

6. Tác dụng phụ của thuốc

Một số thuốc điều trị tâm lý, nội tiết có thể ảnh hưởng đến chu kỳ.

Chẩn đoán rối loạn rụng trứng như thế nào?

Để xác định chính xác, người bệnh cần được thăm khám chuyên khoa sản phụ khoa. Các phương pháp thường được áp dụng gồm:

• Siêu âm nang noãn

Bác sĩ theo dõi kích thước nang trứng trong nhiều ngày để đánh giá khả năng phát triển và phóng noãn.

• Xét nghiệm hormon

Kiểm tra FSH, LH, estradiol, progesterone, prolactin, hormon tuyến giáp… giúp xác định nguyên nhân nội tiết.

• Kiểm tra progesterone sau rụng trứng

Nếu progesterone không tăng vào nửa sau chu kỳ, nhiều khả năng chu kỳ đó không rụng trứng.

• Đo thân nhiệt cơ bản, que thử rụng trứng

Dù không phải phương pháp chẩn đoán chính thức, nhưng giúp gợi ý tình trạng rụng trứng tại nhà.
 

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Phụ nữ nên đi khám nếu gặp một trong các tình trạng:

• Kinh nguyệt không đều kéo dài
• Không thấy dấu hiệu rụng trứng trong nhiều chu kỳ
• Khó mang thai sau 6–12 tháng
• Có biểu hiện tăng cân, rậm lông, mụn nhiều (nghi ngờ PCOS)

Không rụng trứng là tình trạng không hiếm gặp và có thể điều trị được nếu phát hiện sớm. Việc theo dõi chu kỳ, nhận biết dấu hiệu bất thường và khám chuyên khoa khi cần thiết giúp phụ nữ bảo vệ khả năng sinh sản và sức khỏe tổng thể.