1. Khả năng thụ thai theo từng độ tuổi

Khác với nam giới, phụ nữ có số lượng trứng hữu hạn và con số này sẽ giảm mạnh cả về chất và lượng sau tuổi 35. Lúc này, trứng bị lão hóa dễ dẫn đến các lỗi di truyền, khiến việc thụ thai trở nên khó khăn hoặc dễ gây sảy thai, thai lưu. Bên cạnh đó, sự thay đổi nội tiết tố cũng làm cho chu kỳ rụng trứng trở nên thất thường và khó dự đoán hơn.

Các nghiên cứu thống kê trên thế giới đã đưa ra những con số cụ thể về mối liên hệ giữa tuổi tác và khả năng mang thai tự nhiên:

• Tuổi 20-29: Đây là thời điểm vàng của sinh sản. Một phụ nữ khỏe mạnh có khả năng thụ thai cao nhất, chất lượng trứng tốt nhất.
  
  
• Tuổi 30: Dù triển vọng mang thai vẫn tốt (đặc biệt trước 37 tuổi) nhưng từ sau tuổi 35, khả năng sinh sản suy giảm rõ rệt do chất lượng trứng kém và bất thường nhiễm sắc thể. Cơ hội thụ thai tự nhiên trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt bắt đầu giảm xuống mức 20%.
  
  
• Tuổi 40: Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, 30% phụ nữ 40-44 tuổi gặp tình trạng vô sinh, cơ hội thụ thai tự nhiên mỗi tháng chỉ còn 5-10% do suy giảm cả lượng và chất của trứng. Điều này đồng nghĩa với việc nhiều phụ nữ ở tuổi này phải mất rất nhiều thời gian, thậm chí hàng năm mới có thể đậu thai.
  
  
• Sau tuổi 45: Khả năng mang thai tự nhiên gần như bằng không. Đa số trường hợp muốn có con ở độ tuổi này buộc phải nhờ đến các biện pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) xin trứng từ người hiến tặng trẻ tuổi hơn để đảm bảo thành công.
  
  

 

 

 

 

2. Nguy cơ cho mẹ và bé khi mang thai sau tuổi 35

Khi mang thai sau tuổi 35, cơ thể người mẹ phải đối mặt với nhiều thách thức hơn để thích nghi với thai kỳ. Các mạch máu và hệ thống tim mạch bắt đầu kém đàn hồi hơn so với thời trẻ, dẫn đến nguy cơ cao mắc các bệnh lý thai kỳ.

Nguy cơ cho mẹ: Tỷ lệ mắc đái tháo đường thai kỳ và tiền sản giật (tăng huyết áp thai kỳ) ở phụ nữ trên 35 tuổi cao gấp đôi so với nhóm 20 tuổi. Những bệnh lý này nếu không được kiểm soát tốt có thể gây nguy hiểm tính mạng cho mẹ và ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Ngoài ra, tỷ lệ sinh mổ, rau tiền đạo (rau bám thấp che lấp cổ tử cung) cũng gia tăng đáng kể.

Nguy cơ cho con: Đối với thai nhi, nguy cơ xảy ra dị tật bẩm sinh cao hơn so với khi mang thai lúc người mẹ còn trẻ như: hội chứng Down, dị tật tim, phổi, cơ xương, thai chậm phát triển, sinh non, sinh nhẹ cân, thậm chí thai lưu…

Vấn đề đáng lo ngại nhất là các bất thường về nhiễm sắc thể do chất lượng trứng suy giảm. Hội chứng Down là ví dụ điển hình nhất. Tỷ lệ trẻ mắc hội chứng Down tăng tỷ lệ thuận với tuổi mẹ:

• Ở tuổi 25: Tỷ lệ là 1/1.250
• Ở tuổi 35: Tỷ lệ tăng lên 1/350
• Ở tuổi 40: Tỷ lệ là 1/100
  
  

Chính vì vậy, các bác sĩ luôn chỉ định phụ nữ mang thai trên 35 tuổi cần thực hiện đầy đủ các xét nghiệm sàng lọc trước sinh chuyên sâu (như NIPT hoặc chọc ối) để phát hiện sớm các bất thường.

Nhiều người lầm tưởng rằng với sự tiến bộ của y học, các phương pháp hỗ trợ sinh sản như bơm tinh trùng (IUI) hay thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) có thể giải quyết mọi vấn đề do tuổi tác. Tuy nhiên, tỷ lệ thành công của IVF cũng phụ thuộc chặt chẽ vào tuổi của người mẹ.

Phụ nữ càng lớn tuổi, buồng trứng càng kém đáp ứng với thuốc kích thích trứng. Số lượng trứng thu được ít, chất lượng phôi tạo thành thấp, dẫn đến tỷ lệ đậu thai khi chuyển phôi giảm đi. Do đó, can thiệp y tế cũng không thể hoàn toàn đảo ngược quá trình lão hóa tự nhiên của buồng trứng.

3. Phụ nữ lớn tuổi muốn có con cần làm gì để thai kỳ khỏe mạnh và an toàn?

Dù những số liệu có phần đáng lo ngại nhưng điều đó không có nghĩa là phụ nữ sau 35 tuổi không thể sinh con khỏe mạnh. Hàng triệu phụ nữ trên thế giới vẫn làm mẹ an toàn ở độ tuổi này nhờ sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

Để có một thai kỳ an toàn và sinh con khỏe mạnh, phụ nữ lớn tuổi cần chuẩn bị nền tảng sức khỏe thật tốt ngay từ trước khi mang thai. Nếu phụ nữ dưới 35 tuổi được khuyên đi khám hiếm muộn sau 1 năm quan hệ tình dục không bảo vệ mà chưa có thai, thì phụ nữ trên 35 tuổi nên đi khám chuyên khoa ngay sau 6 tháng cố gắng nhưng chưa có kết quả.

Trước khi mang thai, cần kiểm soát tốt cân nặng, huyết áp và đường huyết. Bổ sung acid folic ít nhất 3 tháng trước khi thụ thai để ngừa dị tật ống thần kinh cho trẻ.

Khi đã có thai cần theo dõi thai kỳ chặt chẽ. Tuân thủ lịch khám thai nghiêm ngặt để phát hiện và xử lý kịp thời các biến chứng như đái tháo đường hay tăng huyết áp thai kỳ.